PLANI I SHPALLJES SË ZONËS SË MBROJTUR DETARE – BREGDETARE, TË EKOSISTEMIT NATYROR DETAR -BREGDETAR TË GJIRIT TË PORTO PALERMO-LLAMANI “PARK NATYROR”

PLANI I SHPALLJES SË ZONËS SË MBROJTUR DETARE – BREGDETARE,

TË EKOSISTEMIT NATYROR DETAR -BREGDETAR

TË GJIRIT TË PORTO PALERMO-LLAMANI “PARK NATYROR”

Ministria e Turizmit dhe Mjedisit ka ndërmarrë nismën për shpalljen e zonës së mbrojtur detare – bregdetare, të ekosistemit natyror detar – bregdetar të gjirit të PORTO PALERMO-LLAMANI “PARK NATYROR”.

Mbështetur në vlerat turistike, të natyrës dhe të biodiversitetit që ka ekosistemi natyror detar-bregdetar i gjirit Porto Palermo – Llaman, sikurse dhe mbi bazën e dispozitave që rrjedhin nga ligji nr. 81/2017 “Për zonat e mbrojtura”, që si objekt të tij, ndër të tjera, ka shpalljen e zonave të mbrojtura mjedisore, paraqesim propozimin për shpalljen zonë e mbrojtur detare – bregdetare, të ekosistemit natyror detar-bregdetar të gjirit Porto Palermo – Llaman, Park Natyror.

1.  Argumentimi për krijimin e zonës së mbrojtur

Zona e gjirit Porto Palermo – Llaman përfaqëson një rajon të rëndësishëm detar dhe bregdetar të Shqipërisë, me një vlerë të veçantë nga pikëpamja e biodiversitetit. Rajoni bregdetar dhe detar i Shqipërisë është një prej zonave të nxehta të biodiversitetit në Detin Mesdhe, ku ende një pjesë e konsiderueshme e ekosistemeve ruhen në gjendje gati natyrore, e që e kanë më se të nevojshëm një status mbrojtës. Sipërfaqja detare-bregdetare, është pjesë e zinxhirit Mesdhetar të ekosistemeve natyrore, mbrojtja e vlerave të të cilit na bën edhe neve pjestarë.

Zona shquhet për një biodiversitet të pasur të habitateve ku dallohen shoqërime me Lithophyllum byssoides, me Cystoseira amentacea, me Cymodocea nodosa, Livadhe me Posidonia oceanica, të llojeve të ndryshme të florës dhe faunës së egër, ku mund të përmendim lloje invazive si Gaforrja blu (Percnon gibbesi), Caulerpa racemose, Halophila stipulacea, etj.

Si në nivelin global nëpërmjet Konventës së Biodiversitetit ashtu dhe në nivelin Evropian, nëpërmjet strategjisë post 2020 për biodiversitetin është marrë angazhimi që deri në vitin 2030 sipërfaqja e zonave të mbrojtura të vendit, të arrijë në 30 % të territorit të vendit, ndërsa zonat e mbrojtura detare-bregdetare sipas dokumentit të politikave strategjike për biodiversitetin 2015- 2020, të arrinin në 10% të territorit. Ndonëse ka shumë zona të mbrojtura mjedisore, vendi ynë ka aktualisht vetëm një zonë të mbrojtur detare-bregdetare, Parkun Kombëtar Sazan Karaburun.

Studime të ndryshme të kryera ndër vite në vendin tonë, kanë evidentuar një numër zonash dhe ekosistemesh detare e bregdetare, që për nga vlerat e natyrës e të biodiversitetit që kanë, mund të shpallen zona të mbrojtura mjedisore detare-bregdetare. Një zonë të tillë përbën edhe ekosistemi natyror detar-bregdetar i gjirit Porto Palermo – Llaman.

Krahas kësaj është e rëndësishme të evidentojmë gjithashtu këtu objektivat e punës së Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit si dhe detyrimet e Konventave të fushës së natyrës ku jemi palë, veçanërisht këtu të Konventës së Biodiversitetit. Këto objektiva e detyrime synojnë rritjen e sipërfaqes së zonave të mbrojtura në përgjithësi dhe shtimin e sipërfaqes së zonave të mbrojtura detare-bregdetare, në veçanti.

Mbi gjithë sa më sipër, duke evidentuar dhe çmuar nga njëra anë vlerat natyrore, kulturore, turistike e të biodiversitetit, që mbart zona e gjirit Porto Palermo – Llaman, sikurse, nga ana tjetër, duke konsideruar dispozitat që parashikon ligji nr. 81/2017, që në nenin 22 të tij – Zona të mbrojtura detare, “Zonë e mbrojtur detare” shpallet çdo sipërfaqe detare, bregdetare e nënujore, shtrati i detit dhe ishujt, së bashku me florën, faunën, habitatet e peizazhin dhe karakteristikat historike, kulturore e arkeologjike, e destinuar për: a) mbrojtjen e biodiversitetit, të ekosistemeve, habitateve dhe llojeve të rrezikuara dhe veçanërisht të kërcënuara në mënyrë kritike, të llojeve autoktone dhe atyre migratore të faunës detare apo të shumëllojshmërisë gjenetike;…, propozojmë që ekosistemi natyror detar-bregdetar i gjirit Porto Palermo – Llaman, të marrë statusin e zonës së mbrojtur detare – bregdetare, Park Natyror.

2. Procedura e ndjekur për shpalljen e zonës së mbrojtur detare – bregdetare, të ekosistemit natyror detar – bregdetar të gjirit të porto palermo-llamani “park natyror”

a. Ministria e Turizmit dhe Mjedisit ka nisur punën për hartimin e planit të shpalljes së ekosistemit natyror detar bregdetar të gjirit Porto Palermo – Llaman, Park Natyror në bashkëpunim me ministrinë përgjegjëse për bujqësinë, ministrinë përgjegjëse për rregullimin e territorit, ministrinë përgjegjëse për trashëgiminë kulturore, ministrinë e Mbrojtjes, me organet e qeverisjes vendore, me institutet kërkimore-shkencore përkatëse dhe shoqërinë civile;

b. Eshtë marrë në konsideratë rrjeti ekzistues i zonave të mbrojtura, i paraqitur në strategjinë dhe planin e veprimit për biodiversitetin;

c. Plani i shpalljes së zonave të mbrojtura mjedisore është publikuar në faqen zyrtare të ministrisë përgjegjëse për zonat e mbrojtura dhe në bashkinë Himarë në datë05.2022;

d. Brenda një muaji nga dita e shpalljes së planit të zonave të mbrojtura, brenda datës 06.2022, të interesuarit mund të bëjnë vërejtje e sugjerime, të cilat i paraqiten ministrisë përgjegjëse për zonat e mbrojtura.

3. Plani i shpalljes së zonës së mbrojtur

a. Zona (harta bashkëngjitur);

b. Statusi – zonë e mbrojtur detare – bregdetare, e ekosistemit natyror detar – bregdetar të gjirit të Porto Palermo – Llamani “Park natyror”;

c. Shkalla e mbrojtjes – Park natyror, kategoria IV:

d. . Kufijtë – me koordinata si më poshtë vijojnë