Turizmi në një vështrim

Vendndodhja gjeografike e Shqipërisë formon karakteristikat e ekonomisë së saj të turizmit. Klima lokale dhe terreni favorizojnë zhvillimin e një industrie turistike gjatë gjithë vitit.

Në vitet e fundit, turizmi është bërë një nga sektorët më të rëndësishëm e në rritje në rritje të ekonomisë shqiptare dhe është konsideruar nga qeveria si një nga motorët kryesorë të rritjes kombëtare. Shqipëria po rekomandohet gjithnjë e më shumë si një destinacion turistik nga operatorë turistikë të ndryshëm dhe udhëzuesit ndërkombëtarë të udhëtimit.

Këshilli Botëror i Udhëtimit dhe Turizmit (www.wttc.org), llogarit që kontributi i drejtpërdrejtë i turizmit në PBB në vitin 2016 ishte 127.7 miliardë lekë ose 8.4% e PBB-së. Kontributi total vlerësohet në 393 miliardë lekë ose 26% të PBB-së.

Sektori i turizmit ka gjeneruar zhvillim ekonomik, punësim dhe mundësi të vetëpunësimit. Në terma të gjenerimit të punësimit, turizmi llogariti 7.7% të punësimit të përgjithshëm kombëtar në 2016 me 85.500 vende pune. Në mënyrë indirekte, turizmi përbën 23.9% të punësimit në vitin 2016 me 267.000 vende pune.

Numri i përgjithshëm i vizitorëve të huaj ka shënuar një rritje të konsiderueshme në vitet e fundit, me një rritje prej 80% në vitin 2016 krahasuar me vitin 2011 (gjithsej 4.58 milion vizitorë në 2016 nga 2.53 milion vizitorë në 2011). Në 2016, u regjistrua një rritje prej 16% e turistëve të huaj që vizituan Shqipërinë krahasuar me vitin 2015. Të ardhurat e turizmit në vitin 2016 arritën 1.528 miliardë euro, me 13% rritje krahasuar me vitin 2015. Investimet e udhëtimeve dhe turizmit në vitin 2016 ishin 28.9 miliardë lekë, e investimit total.

Vendi ka mbështetur zhvillimin e turizmit në trashëgiminë e saj natyrore dhe kulturore: vendet e UNESCO-s, ushqimet tradicionale, plazhet e bukura, plazhet, ekosistemet e pasura etj. Megjithatë, rajonet e ndryshme në vend duhet të punojnë më tej me karakteristikat unike të tyre që të bëhen një destinacion i artikuluar në mënyrë inteligjente, në një mënyrë që nxit produktivitetin dhe efikasitetin e bazuar në inovacion, duke ruajtur mjedisin e tij lokal.

Turizmi gjithashtu është bërë më i larmishëm gjatë disa viteve të fundit dhe tani shihet se përbëhet nga tre fusha kryesore të produktit:

• Turizmi bregdetar, ku është zhvilluar si produkti kryesor që fokusohet në turizmin “plazh dhe diell”. Destinacionet kryesore bregdetare janë Velipoja, Shengjini, Durrësi (Deti Adriatik), Vlora, Himara, Saranda, Ksamili (Deti Jon). Produkti “plazh dhe diell” në disa rajone të Shqipërisë, ofron avantazhe në mjedisin natyror, objektet e akomodimit, shërbimet e kuzhinës dhe shërbimet speciale.
• Turizmi kulturor, ndonëse nuk ka qenë fokusi kryesor, burimet dhe historia e Shqipërisë në arkeologji, trashëgimi dhe kulturë, ofrojnë potencial të konsiderueshëm. Kjo zonë është identifikuar si pikat kryesore të Shqipërisë nga vëzhgimet e ndryshme të vizitorëve dhe tregtia e udhëtimeve nga tregjet e huaja. Shqipëria ofron tre vende të Trashëgimisë Botërore: Parku Arkeologjik Butrinti, zonat UNESCO Berat dhe Gjirokastër, pasuar nga një sërë atraksionesh dhe monumentesh historike dhe kulturore.
• Turizmi natyror-rural-ekoturizmi, klima e Shqipërisë, gjeografia dhe shumëllojshmëria fizike e territorit, të përfaqësuar nga një sërë malesh, liqenesh, lumenjsh dhe lagunash shoqërohet me biodiversitet të pasur të florës dhe faunës. Këto janë të pranishme në një numër parqesh kombëtare dhe rezervave natyrore brenda vendit. Zonat natyrore dhe rurale në Shqipëri ofrojnë mundësi për zhvillimin e turizmit rural, ekoturizmit dhe aktiviteteve të bazuara në natyrë (rafting lumor, paragliding, mountain biking, fishing, trekking, ngjitje, hiking, shëtitje me kuaj, udhëtime studimore etj.). Disa nga këto aktivitete janë motivimi kryesor për vizitat e vizitorëve të huaj në këto vende.